Bu çalışmada; siyah ve kara renk adlarının eş anlamlılık bağlamını saptamak amacıyla anlam ve kavram boyutunda incelemesi yapılmıştır. Bu inceleme sonucunda aynı rengi gösteren iki renk adının anlam alanlarının örtüşme düzeyleri saptanmaya çalışılmıştır. Kara ve siyah renk adlarının söz konusu incelemesini sonuçlandırabilmek için bu renk adlarıyla türetilen renk, hayvan, bitki, tıp ve hastalık, eşya, doğa olayı, yiyecek, kimya, oyun adları, ad bilimsel adlar; somut adlar, mecaz anlamlar, atasözleri, deyimler ve ikilemelerin dökümü yapılmıştır. Bu iki renk adının birebir eşanlamlı olmadığı, yalnızca renk kavramını gösterme bakımından örtüştüğü anlaşılmıştır.

Anahtar sözcükler: renk adları, kara, siyah, anlam alanı, kavram alanı, eşanlamlılık

CONCEPTUAL AND SEMANTIC PROPERTIES OF COLOUR NAMES KARA AND SİYAH IN TURKISH

Abstract

In this study; ‘siyah’ and ‘kara’, the two words used in Turkish for the colour name black, have been investigated, in order to determine their synonymy relationship, for their distinctive conceptual and semantic fields. The study endeavoured to illustrate the extent to which the semantic fields of these two colour names signifying the same colour would overlap. To do this, names, coined in conjunction with ‘siyah’ and ‘kara’, for animals, plants, medical issues, diseases, articles, natural events, food, chemical issues, games, onomastics, concrete nouns, metonomical uses, proverbs, expressions, and duplications have been compiled and tallied. It has been illustrated that these two colour names are not true synonyms and their semantic and conceptual properties overlap solely when signifying the colour concept.

Keywords: colour names, black, semantic field, conceptual field, synonymy