Bağış

Turuz masraflarını karşılaya bilmemiz için yeni yılda Turuza destek olmak için [email protected] ile irtibata geçin.

Bağışlarınızı bu E-postaya bildirin: [email protected]

BTC: bc1q0lqs9dhsd6glk4hdslt83fwcrz9uvujk6lrcfl

USD(TRC20):TWrFZBWcvyDfQSA51cvXq52Es8VSHeFwQR

Bank kart bilgileri:

6104 3373 5031 8547

Iran Millet Bank

Köktürk Bengü Daşlarındaki Oğuzca Özellikler - Gürer Gülsevin - makale

5898
0
2016/12/2
Oy Sayısı 1
Oy Sonucu 5
Köktürk Bengü Daşlarındaki Oğuzca Özellikler - Gürer Gülsevin  
 
 
Türk “soy” adımızın devletimizin adı olarak ilk kez “Kök Tür(ü)k”lerde kullanıldığını
biliyoruz. Bu imparatorluktan kalma Bengü Taşlar, Türk tarihinin olduğu kadar, Türk edebiyatının,
özellikle de Türk dilinin en zengin kaynaklarındandır.
Köktürk yazıtlarında, Bilge Kağan “tokuz oguz bodun kentü bodunum erti ‘Dokuz Oğuz halkı
öz halkım idi’ der (KT.K.4). Bu “oğuz” adı, Eski Batı Türkçesi kaynaklarında kurallı olarak “ogur”
şeklinde kaydedilmiştir. Tarihte Asya, Avrupa, hatta Kuzey Afrika’da yazılı eserler vermiş,
günümüzde ise Türk dünyasının büyük çoğunluğunu oluşturan Oğuzların ilk edebî yazı dilleri, XIII.
yüzyıldan itibaren Anadolu sahasında ortaya çıkar. Daha önceleri için, XI. yüzyılda Kaşgarlı Mahmut,
bizzat Oğuzcanın özelliklerinden mukayeseli olarak bahsetmiştir1.
Hocam Zeynep Korkmaz, “Eski Türkçedeki Oğuzca Belirtiler” başlıklı makalesinde2, XI.
yüzyıldan önceki Oğuzca üzerine bilgiler vermişti. Bilimsel yazılarındaki titizlik ve disiplinle, hocam,
en ayrıntıda kalabilecek Oğuzca unsurları dahi makalesinde işlemişti.
İlgili makalenin yayımından sonra, özellikle yaşayan lehçe ve şiveler üzerindeki
araştırmaların artması, günümüz Oğuz diyalektleri üzerindeki bilgilerimizi de zenginleştirdi. Özellikle
Halaç Türkçesinin metin, sözlük ve gramerinin yayınlanmış olması3, Ebi Verdî4, Horasanî5 gibi
ağızlardan bizlere malzemeler sunulması, karşılaştırmalı Oğuz diyalektleri üzerinde çalışılabilmeyi
kolaylaştırdı. Bunların sonucunda, Köktürk Bengü Taşlarının dilindeki birtakım özelliklerin daha
Oğuzca olması gerektiği anlaşıldı.
Biz bu yazımızda, hem Zeynep Korkmaz hocamızın 1972 yılında Eski Türkçedeki Oğuzca
unsur olarak kaydettiklerini özetleyip değerlendireceğiz, hem de daha sonraki lehçe çalışmaları ile
ulaşılabilen yeni eklemeleri sunmaya çalışacağız.
Yazarlar:
Sayfalar:
8
Dosya Türü:
PDF Document
İçerik Dili:
Türkçe

 Sayın oxucular!
Turuz sitesi bir kültürəl ocaq olaraq dilçiliklə bağlı qonulardan danışır. Bu sitə dilçiliklə bağlı dəyərli bilgilər verməkdədir.Dilimizin tarixi və etmolojisi sahəsində çalışan bu sitə, sözlərin kökü və etimolojisi haqqında, başqa sitələrdən dəyişik olaraq, eyləmlə(fe'l) bağlı anlamların açıqlayır.
Sitəmizdə dilçiliklə bağlı bir çox kitab,sözlük, yazılar əldə edib oxuyabilərsiniz. Umuruq ki bu sitə, siz dəyərli, sayın oxucular yardımıyla, dilçilik qollarının gəlişməsi, yüksəlişi yolunda bir addım götürəbilsin.
Bey Hadi ([email protected])
Təbriz