En ilkel dönemlerden itibaren insan, içinde var oldugu çevre de dâhil olmak üzere, varlıgın sırrını, olusumun nedenini aramıstır. Bu nedenle inanca baglı olarak kutsalın ve büyünün temelleri atılmıstır. Dogayı tam olarak çözemeyen insanoglu, dogaüstü güçlerden yararlanma yollarını aramıs, onları yönlendirmeye çalısarak zorluklara çözüm aramıstır. Bütün bu çabaların sonucunda karsımıza veli- evliya kültü ve bunlar etrafında tesekkül eden efsane ve efsanelerin dinî bölümünü
olusturan menkıbeler çıkmaktadır.
Degisen yasam kosulları birçok degerin de degismesine ya da yeni yasam kosullarına uyum saglayacak yeni kılıflara bürünmesine veya bu degerlerin yok olmasına sebep olmustur. Bu tür çalısmalardaki asıl amaçlardan biri de, degisimin
hangi yönde oldugunun, nasıl bir süreç izlediginin, degisimin hızı ve bu degisimden geriye kalanların saglıklı bir sekilde kayda geçirilmesidir.
Sonuç olarak yatırlar ve yatırlar çevresinde olusan ritüeller ve anlatılan menkıbeler, toplumun manevi ihtiyacını karsılamak, bu ihtiyaçların doyuma ulasmasına yardımcı oldugu için de büyük bir önem arz ederler. Bu bakımdan yatırlar incelenmeleri gereken unsurların basında gelir.