Bağış

Turuz masraflarını karşılaya bilmemiz için yeni yılda Turuza destek olmak için [email protected] ile irtibata geçin.

Bağışlarınızı bu E-postaya bildirin: [email protected]

Bank kart bilgileri:

6104 3373 5031 8547

Iran Millet Bank

BEHRENG MASALLARI - Samed Behrengi - Çeviren - Mehmet Kanar - İstanbul 2002

11080
0
2016/5/4
Number of votes 1
Voting results 7

BEHRENG MASALLARI - Samed Behrengi - Çeviren - Mehmet Kanar - İstanbul 2002

بهرنگ مثللری-صمد بهرنگی

066-Behreng Masallari (Samed Behrengi) (Çeviren-Mehmet Kanar) (İstanbul-2002)

Samed Behrengi (Fars:صمد بهرنگیAzerbaycanSəməd Behrəngi; 24 Haziran, 1939; Tebrizİran Şahlığı; ö. 31 Ağustos, 1967; Aras NehriAzeri asıllı İranlı öğretmen ve çocuk hikâyeleri ile halk masalları yazarı-derleyicisi.

Hayatı

Babasının adı İzzet, annesinin adı Sara idi. İran genelinde seyahatler ile Fars ve Azeri halk kültürü üzerine incelemeler yaptı. Halkın dilinde dolaşan masalları, söylenceleri derledi, yorumladı, yeniden yazdı. Bunları derlemenin yanı sıra, çocuk öyküleri yazdı. Ne var ki kimilerince çocuk öyküleri olarak görülen bu yapıtlar kimilerince de İran ve diğer dünya halklarına, adaleteşitlik, dogmayı sorgulama, direnebilme gibi öğütlerde bulunan metinlerdir. Zamanının Şah yönetimine karşı masal ve hikâyeler yazarak karşı koymaya çalışmış, başkaldırmıştır.Samed Behrengi öğretmen okulunda okumuştur. Öğrenimini tamamladıktan sonra köy okullarında öğretmenliğe başlamıştır. Kısa hayatı boyunca her zaman çocuklara hayatı anlatmaya çalışmış ve öğretmenlik görevinde kalmıştır.

Samed Behrengi (1967) 28 yaşındayken şüphe uyandıran bir biçimde Aras Nehri'nde ölmüştür. Yüzerken boğulduğu söylentisi yayılsa da buna kimse inanmadı, çünkü Behrengi, yazdığı masallarla, ülkesinin başına çöreklenmiş Şahlık düzenini açıkça eleştiriyor, her türlü baskı yönetimine karşı çıkıyordu. Bu yüzden suikasta uğradığı düşünülmektedir.Yapıtları onlarca dile çevrilmiştir.

--------------------------

SAMED BEHRENGİ 
(Tebriz, Haziran 1939 / Tebriz, Ağustos 1968)


        
      İranlı öğretmen, çocuk hikayeleri ve halk masalları yazarı, derleyicisi, araştırmacı ve mütercim. 
      Haziran 1939'da Tebriz'in Çerendâb mahallesinde dünyaya geldi. Babasının adı İzzet, annesinin adı Sârâ idi. Samed'in iki erkek ve üç kızkardeşi daha vardır. İlk okulu bitirdikten sonra Tebriz'deki "Debîristân-i Terbiyet" ve "Dânişserâ-yi âlî" adlı öğretmen okullarında okudu. Öğrenimini tamamladıktan sonra Mamkan, Gogan, Ahircan gibi köy okullarında öğretmenliğine başladı ve kısa ömrünün sonuna kadar bu görevde kaldı. Öğretmenlik yaparken bir taraftan da Tebriz Edebiyat Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümünde gece derslerine devam etti. Azerbaycanlı köylü çocuklarına rehberlik hizmetleri sunarken onlar için masallar yazdı. Azerbaycan halk edebiyatını inceledi. Ağızdan ağıza dolaşan halk masallarını toplayarak bu malzemeyi Azerî Türkçesi ve Farsça olarak yeniden kaleme aldı. Edebî faaliyetlerinin belki de en önemlisi olan bu çalışmasının yanı sıra Azerbaycan folkloru ve İran eğitim sistemi üzerine eğildi; eğitim sisteminin aksayan yanlarını tespit ettikten sonra çözüm yolları üretti. O dönemin önemli gazetelerinde ve dergilerinde çıkan yazılarında S. Garanguş, Çingiz, Merâtî, Bâbek, Behreng, Adıbatmış, Daryûş, Nevvâb Merâgî, S. Adam, Solma gibi takma adlar kullandı. Âdîne adlı haftalık bir gazete çıkardıysa da, o dönemin baskıcı yönetimi altında bu gazete varlığını sürdüremedi. 1968 yılı Ağustos ayında Aras ırmağında boğularak can verdi. 
      Behrengî'nin belli başlı eserleri: 
      I. İnceleme, gözlem ve makale dalındaki yapıtları: 
      Kondukâv der mesâil-i terbiyetî-yi İran (İran Eğitim Sorunlarına İlişkin Bir İnceleme); Folklor u zebân-i Âzerbaycan (Azerbaycan dili ve folkloru); Mecmû'a-yi makâlehâ (Makaleler Mecmuası); Bihrûz-i Dihkânî ile birlikte hazırladığı ve bu kitapta çevirisi sunulan Efsânehâ-yi Âzerbaycan (Azerbaycan masalları) (İki cilt bir arada; Birinci baskı Tahran 1354 şemsî/1975; dördüncü baskı Tahran 1357/1978), Tapmacalar ve Koşmacalar (Tebriz 1345/1966). 
      II. Masal ve hikaye dalındaki yapıtları: 
      Ulduz u Kelâğhâ (Yıldız ile Kargalar), Behrengî'nin ilk çocuk kitabıdır ve dostlarından birinin üvey çocuğunun yaşamından esinlenerek kaleme almış ve bu kitabın gördüğü ilgi Behrengî'yi başka kitaplar yazmaya teşvik etmiştir. Bu kitap 1345/1966 yılında Tebriz'de basılmıştır. 
      İtalya ve Çekoslovakya'da ödül aldığı Mâhi-yi siyâh-i kuçulu (Küçük Kara Balık). Türk ressamı ve karikatürcüsü Mehmet Sönmez tarafından resimlenen bu yapıt uluslararası fuarlarda iki onur madalyası aldı. İran'da da 1968 yılında Şûrâ-yi kitâb-i kûdek (Çocuk Kitapları Şurası) tarafından yılın kitabı seçildi. 
      Sergozeşt-i dâne-yi berf (Kar Tanesinin Serüveni) 
      Peserek-i Lebûfurûş (Pancarcı Çocuk) 
      Keçel-i Kefterbâz (Kel Güvercinci). 
      Behrengî'nin çocuk edebiyatı hakkındaki bir makalesi 12 hikayesi ile birlikte "Kıssehâ-yi Behreng" (Behreng Masalları) (3. baskı, Tahran 2536/1977) ve beş masal ile beş derleme halk masalı "Telhûn" adıyla yayımlanmış (Tahran 1349/1970), bu hikayelerden bazıları "Bu Gelen Köroğludur", "Püsküllü Deve", "Bir Şeftali Bin Şeftali", "Küçük Kara Balık", "Sevgi Masalı" ve "İnatçı Kediler" adlarıyla Türkçe'ye çevirilmiştir (Arkadaş Yayınları, İstanbul, 1975-1979)

 

Writers:
Interpreters:
The publishing year:
2002 (Anno Domini/AD)
File Type:
PDF Document
Written or Spoken Language:
Türkçe

 Sayın oxucular!
Turuz sitesi bir kültürəl ocaq olaraq dilçiliklə bağlı qonulardan danışır. Bu sitə dilçiliklə bağlı dəyərli bilgilər verməkdədir.Dilimizin tarixi və etmolojisi sahəsində çalışan bu sitə, sözlərin kökü və etimolojisi haqqında, başqa sitələrdən dəyişik olaraq, eyləmlə(fe'l) bağlı anlamların açıqlayır.
Sitəmizdə dilçiliklə bağlı bir çox kitab,sözlük, yazılar əldə edib oxuyabilərsiniz. Umuruq ki bu sitə, siz dəyərli, sayın oxucular yardımıyla, dilçilik qollarının gəlişməsi, yüksəlişi yolunda bir addım götürəbilsin.
Bey Hadi ([email protected])
Təbriz