Özlü ve kalıplaşmış birer anlatım aracı olarak her dilde var olan deyimler, toplum yaşayışındaki pek çok kültür unsurunu yansıtmaları bakımından önemli dil yapılarıdır. Bu yapılardan özellikle deyimlerin, ulusal nitelikleri dolayısıyla bir dilden başka bir dile çevrilmeleri oldukça güçtür. Ancak toplumlar arasında çeşitli ilişkiler sonucu oluşan kültürel etkileşim yoluyla bazı deyimlerin ortak kullanıldığı da görülür. Bu çalışmada, Türkçenin tarihi seyri içinde belli bir dönemde kullanıldıktan sonra kullanımdan düşmüş “çok başlu” deyimi ve bunun Farsçadaki tam karşılığı “ziyâde-ser” üzerinde durulmuştur. Ayrıca çeşitli şairlerin şiirlerinden alınan örneklerle bu deyimin divan şiirinde kullanımı değerlendirilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Deyim, çok başlu, ziyâdeser, divan şiiri, öyküntü, deyişbilim.