Şaka-Milan Kundera-Zehra Gencosman-1990-328s

Ludvik, bir süredir uzak kaldığı kız arkadaşı Marketa’dan bir mektup alır. Marketa, hayatından memnun olduğunu ve Batı’da devrimin pek yakında gerçekleşeceğini yazmaktadır. Kendisini özlemediği için Marketa’ya kız Ludvik, bir kartpostalın arkasına,“İyimserlik, insanoğlunun afyonudur! Sağlıklı ruh, hıyarlıktan başka bir şey değil. Yaşasın Trokçi!” yazar ve kıza gönderir. Ludvik’in “şaka” olsun diye yazdığı bu üç cümle, hem Komünist Parti’den, hem de üniversiteden atılmasına, toplumdan dışlanmasına yol açacaktır.

Milan Kundera’nın 1967’de yayımlanan ilk romanı Şaka, sosyalist Çekostovakya’nın alaycı bir eleştirisiydi. Bir süre sonra Kundera’nın tüm yapıtları yasaklanmış, kendisi de yurttaşlıktan çıkarılmıştı. Şaka’nın ilk yayınlanışından bu yana kırk yıl geçti. Zamanında politik göndermeleriyle öne çıkan bu çarpıcı aşk ve intikam romanı, bugün de, her kalıcı yapıt gibi, insan varoluşunun evrensel temalarına ışık tutmayı sürdürüyor.