Arın+Turuz türkçe etimolojik sözlük Yazar: bey hadi

46530
1395/3/2
Arın+Turuz türkçe etimolojik sözlük  Yazar:  bey hadi

Arın Türkçe Etimolojik Sözlük

Bu sözlükdə çalışmışam, türk sözlərinin kökəni, kəndi özü və tanıqları yaxud yaxın kökdən olan kəlmələr aracılığı ilə açıqlansın. sözün, özü danışıb, səslənsin.
Əlinizdəki kitabda(<>bitikdə), bir anlamda olub(anlamdaş) ama dəyişik səslənən sözlərin, anaköklərin əldə etməyə can atmışıq.
Türk dillərindən dərlənmiş sözlərin ; kök anlamların incəlirik(tədqiq). sözlərin biçimlərin(formaların) yararaq , səslərin və vurquların düşməsini və yer dəyişməsini öyrənərək, sözlərin qohumluğunu, iç anlam birliğini canlandırmışıq. türk ellərinin başqa başqa ölkələrdə yaşadıqları və daha, başqa qonşuluqlarda olduqları dolayısıyla, dillərində canlanan sözlər, səs dəyişmələrinə uğramış və ''sözün'' qablarında, qalıblarında dəyişikliklər tapılmışdır.
burda bir sözün dəyişik səslənməsinə baxmayaraq , bu sözlərdə kök anlam birligi təməl tutulmuşdu. sözümüzdə can , din(ruh) birliyini əldə eləməyə tapınmışdır. Çağdaş sözlüklərd bir neçə sözün aynı kökdən olduğunu görmüyərək, bu sözləri başqa dillərə səpələyib kökləmişlərdi, bu qazamatlı; uçurumlu sorundan çəkinmək və kökdən sapınan yolların daşlamaq üçün, altda adı çəkilən kitablardan tanıklar aldıq. gerçəgin incə, dayaqlı yolların uğurlayıb, səs dəyişmənin tozlu duzaxlı toruna düşməkdən qaçındıq. yazığ olsun olaraki(o alimlərəki) öz dillərinin samballı, köklü kəlimələrin ayrı dillərdə kökləyərək, türk dilini kökləmək savınmasındadılar.
səs qonusuna gəldikdə, səs dəyişmələrinin, kökdən yaydıran etgisindən qaçınmaq üçün, söz başındaki "Ğ. K. X. G" səslərini "Q" ilə göstərdik. örnək: - "ged" sözünü "qed" də. – kaba sözünü "qaba" da aramaq gərək. söz başı olan "D" sısinə gəldikdə, "T" səsi kök səs götürüldü. demək, "dad" sözü üçün "tat" a baxmalıyıq. demək bu sözlükdə, açıq, yumşaq "K", türkiyə türkcəsində çoxun işlənən qapalı quru "K" ya qarşı, üstünlük "Q" ya verildi.
bu sözlük mənim əl işlərim sayılır. təkcə istəyim bunun çapından araşdırıcıların əlinə çatdırmağımdı. köməksiz olduğumdan, bu kitabın tamam işləri -taypı, düzəlişi, ...mənim üzümə düşübdü. bu kitabdan hər çeşit dəyərlənmə, hamı üçün sərbəsdi.


bey Hadi
Tebriz - 2014

isteklerizi buna yazın    [email protected]



Sayın Hadi bey, çok güzel bir çalışma. emeklerinize sağlık. Saygılar, selamlar
Çok teşekkürler. Elleriniz, aklınız, kalbiniz der, keder görmesin. Selamlari dualar güzel efendim.
Sn Efendim, Hayırlı çalışmalar temenni ediyorum. Yüreğinize sağlık.böyle şahane paha biçilmez bir eser ortaya çıkardığınız için. Yüce Yaradan' a emanet sağlıcakla kalınız cümleten. Sevgi.Saygı.Selamlarımla...

Sayın Bey Hadi, Değerli çalışmanız ve bunu açıkça paylaşmanız için sonsuz minnettarım. Teşekkürlerimi ve saygılarımı sunarım.

Öncelikle bizimle paylaştığınız eser için size teşekür ederim.İsmim Meedin.Ailem kosova muhaciri.Adımın anlamını ve kökenini bulamadım.Yardımcı olabilirseniz çok memnun olacağım.
Əzizimiz Bəy Hadi, Sizin böyük zəhmət hesbına başa gətirdiyiniz "ARIN" Türkcə Etimolojik Sözlük kitabınızın altındakı məlumatı oxudum, nə qədər dəyərli olduğunu geniş mənada anladım. Sözlərdə "Ğ,K,X,G" səslərini "Q" ilə verilməsi, "Tat","süt" və sair sözləri "dad", "süd" şəkilində göstərməyiniz və Türkiyə türkcəsində genibol işlənən qapalı quru "K" səsini "Q" səsinə verilməsi çox-çox məntiqi, vacib və dəyərli bir iş görmüsünüz. Kiçik məlumatınızdan hələlik bunları bildim və ürəkdən bəyəndim və məni çox sevindirdi, çox şad oldum.Doğma dilimizə incəliklə bu qədər yüksək dəyər-qiymət verməyiniz, keşiyində sadiq durmağınız alqışa layiqdir və mən də ürəkdən Sizi alqışlayıram, öz təşəkkürümü bildirirəm. "Turiz" də kitab şəklində verdiyiniz məqalələri aça bildim və tanış oldum. Buna görə də Sizə yenə də oz təşəkkürümü bildirirəm!

 سایین اوخوجولار!
توروز سیته سی بیر کولتورل اوجاق اولا‌راق دیلچی‌لیکله باغلی قونولاردان دانیشیر. بو سیته دیلچی‌لیکله باغلی دیرلی بیلگی‌لر وئرمکده‌دیر. دیلیمیزین تاریخی و ائتیمولوژی‌سی ساحه‌سینده چالیشان بو سیته، سؤزلرین کؤکو و ائتیمولوژی‌سی حاقیندا، باشقا سیته‌لردن دییشیک اولا‌راق، ائیلمله(فعل) باغلی آنلام‌لارین آچیقلاییر.
سیته‌میزده دیلچی‌لیکله باغلی بیر چوخ کیتاب، سؤزلوک، یازی‌لار الده ائدیب اوخویابیلرسینیز. اوموروق کی بو سیته، سیز دیرلی، سایین اوخوجولار یاردیمییلا، دیلچی‌لیک قول‌لاری‌نین گلیشمه‌سی، یوکسلیشی یولوندا بیر آددیم گؤتوربیلسین.
بئی هادی ([email protected])
تبریز