Türk dili sahasında yazılan sözlük türündeki ilk kaynak,
Kaşgarlı Mahmud'un dil tarihimiz açısından yeri doldurulamayacak
olan Uvanu Lügiıti't-Türk adlı eseridir. Bugün, geniş coğrafi alanlara
yayı I mı ş, birbirinden az ya da çok farklı Türk lehçelerine ayrı I mı ş
bulunan dilimizin en eski ve en birleştirici kaynağıdır. ı Kaşgarlı
Mahmud, yalnız çağının yetkili bir filoloğu olmalda kalmamış, aynı
zaınanda, Türk etnoğrafı, etnoloğu, onomastikçisi, folklorcusu ve
sözlükçüsü olmuştur. Bu yönden Divan, çağının en değer biçilmez
eserlerinden sayılır. Kaşgarlı bu eserini, Arap ve İran tarihçileri gibi
kendisinden önce yazılan kaynaklardan yararlanarak yazmamış,
aralarında yaşadığı Türk halkının zengin ürünlerinden esinlenerek
Türk 'ü tanıtmak istemiştir. Ele aldığı dil konusunu bir filolog olarak
örnekleriyle açıklamış, kullanış yollarını dil bilgisi kurallarıyla
destekleıniştir.